ประวัติศาสตร์ระบบการเมืองการปกครองแห่งประเทศจีน

หนังสือ “ประวัติศาสตร์ ระบบการเมือง การปกครองแห่งประเทศจีน” ฉบับแปลไทย 808 หน้าของ Bai Gang พาผู้อ่านสำรวจเส้นทางกว่า 5,000 ปีของรัฐจีนอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่การถือกำเนิดระบบศักดินาและการจดบันทึกขุนนางในราชวงศ์ซาง–โจว ซึ่งวางรากฐานด้านพิธีการและกฎหมาย ไปจนถึงการรวมแผ่นดินภายใต้ระบอบเผด็จการศูนย์รวมอำนาจของฉิน–ฮั่น ที่กำหนดโครงสร้างราชการและการตรวจสอบอำนาจที่ใช้ยาวนานหลายศตวรรษ หนังสือขมวดวิวัฒนาการของระบบราชสำนักและกองทัพจากราชวงศ์เว่ย–จิ้น สู่ยุครุ่งเรืองของสุย–ถังและการแตกแขนงกลไกบริหารส่วนกลาง-ท้องถิ่นอย่างละเอียด จากนั้นชี้ให้เห็นจุดเปลี่ยนในราชวงศ์ซ่ง เมื่อต้องหาทางกระจายอำนาจและพัฒนาโครงสร้างตรวจสอบถ่วงดุลเพื่อรับมือภาวะภายใน-ภายนอก ช่วงปลายจักรวรรดิมิง–ชิง หนังสืออธิบายว่าเหตุใดระบบศักดินาจึงเริ่มเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและวิทยาการ จนก่อให้เกิดกระแสปฏิวัติและสงครามชาวนา ส่วนคริสต์ศตวรรษ ที่ 20 จัดแสดงความผันผวนของระบอบสาธารณรัฐจีนและการเปลี่ยนรูปแบบรัฐบาลหลายครั้ง ก่อนถึงการสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีน ซึ่งสร้างระบบ “ความร่วมมือหลายพรรคภายใต้พรรคคอมมิวนิสต์” และรุ่นปรับปรุงใหม่ของกลไกรัฐรวมศูนย์

ตลอดเล่ม ผู้เขียนสอดแทรกกรณีศึกษาแนวคิดการเมืองจีน—จากกฎหมาย “ซานฮู่ฝ่า” ถึงระบบหลบเลี่ยงญาติ ไปจนถึงการจำกัดวาระเจ้าหน้าที่—เพื่อเทียบเคียงกับระบอบตะวันตก พร้อมตารางผังองค์กรราชสำนัก แผนที่เขตปกครอง และแผนภาพการแบ่งระดับอำนาจเพื่อช่วยให้เข้าใจภาพรวมอย่างเป็นระบบ เนื้อหาครอบคลุมทั้งบริบทสังคม-เศรษฐกิจ อุดมการณ์ และบทบาทบุคคลสำคัญ จึงเหมาะทั้งนักอ่านทั่วไปที่ต้องการมุมมองเข้มข้นของประวัติศาสตร์จีน และนักวิชาการที่มองหาเอกสารอ้างอิงละเอียดเชื่อถือได้